Mars'ta çığır açan keşif! Türk bilim insanlarından kızıl gezegen için umut verici adım

Türk bilim insanlarının Mars’ta hamilelikle ilgili bir araştırmasında bilim dünyasına büyük ses getirdi. . New Scientist'in haberine göre Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nden Abdurrahman Engin Demir ve ekibi Mars’ta kolonileşme hakkında 2050’nin hedef gösterildiği bir zaman dilimine damga vurdu. Dünyanın popüler ve saygın bilim yayınlarından New Scientist, çalışmayı haber yaparken "Abdurrahman Engin Demir ve ekibinin uzay yolculuğu ile Mars'ta olası kolonileşmede hamileliğin mümkün olup olamayacağı araştırdığını, Demir'in güneş sistemi üzerinde daha fazla araştırma yapmayı planladığını" bilgisini paylaştı.

UZAYDA HAMİLE KALMAK GÜVENLİ Mİ?

Türk Bilim insanı Demir'in araştırmasına göre dünya hayatına alternatif olarak ilk akla gelen gezegende hamilelik mevcut koşullarla oldukça riskli olduğu görüldü. Dünyaya kıyasla Mars'ta özel uzay kıyafetleri ve kapalı uzay istasyonunda bile oldukça yüksek seviyede radyasyona maruz kalındığı keşfedildi.

Yapılan araştırmanın sonucuna göre mevcut koruyucu stratejiler, insan genomunu kozmik radyasyonun zararlı etkilerinden korumak için yeterli olmadığı ve Mars'ın insan kolonileşmesi sırasında uzun vadeli gezegenler arası seyahatler için iyileştirilmeleri gerektiği ortaya çıktı.

BİLİM İNSANLARI VERİLERİ ANALİZ ETTİ

Türk bilim insanları çalışmada uçuş süresi verileri, Dünya ile Mars arasında emilen kozmik radyasyon eşdeğerleri ve teknik belgelerinde yer alan verileri analiz etti. Abdurrahman Engin Demir, Elif Nur Sevinç ve Mustafa Ulubay imzasıyla yayınlanan akademik makalede "Uzay görevleri, havacılık endüstrisi derin uzayı ve insan vücudu üzerindeki etkilerini keşfetmede önemli ilerlemeler kaydettikçe, mikro yer çekimi, kozmik radyasyon vb. gibi bu benzersiz ortamın belirli caydırıcı faktörlerini ortaya çıkardı" denilirken şu notlara yer verildi:

"İyonlaştırıcı radyasyonun bir biçimi olan galaktik kozmik radyasyon (GCR), potansiyel sağlık etkileri olan ve sonuç olarak derin uzay görevlerinin süresini ve hatta oluşumunu sınırlayabilecek çevresel faktörlerden biri. Uzay uçuşu sırasında, özellikle keşif sınıfı görevler sırasında yüksek dozda kozmik radyasyona maruz kalmak, uçuştan kısa bir süre önce veya uçuş sırasında istenmeyen bir gebelik meydana gelirse, gelişmekte olan bir fetüs üzerinde teratojenik etkilere sahip olabilir."

ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI?

Yapılan çalışmada altı aylık bir uzay uçuşu boyunca bir gebelik simülasyonunun literatüre dayalı varsayımsal bir modeli de kümülatif emilen galaktik kozmik radyasyon (GCR) dozunu tahmin etmek için tasarlandı. Tahmini radyasyon doz oranları 90 ila 324 mSv arasında değişkenlik gösteriyordu. Hamile bir mürettebat üyesinin bu dozaj aralığına maruz kaldığı varsayıldığında, embriyo/fetüse eşdeğer toplam teratojenik doz, Ulusal Radyasyon Koruması Konseyi'nin (NCRP) ve ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun (USNRC) gebelik süresi boyunca maksimum radyasyon dozunun 5 mSv olduğunu belirten önerilerinden önemli ölçüde daha yüksek görünüyor ve bu yüzden böyle bir aşırı dozun muhtemelen teratojeneze yani doğum öncesi bebeğe zarar vereceği  kanısına varıldı.

MARS’TA KOLİNİLEŞME HEDEFİ

Space X'in CEO'su Elon Musk başta olmak üzere pek çok teknoloji devi Mars'ta kolonileşme planlarını yapmaya başladı bile. Musk, 2026'ya kadar Mars'a mürettebatsız beş Starship roketi göndermeyi planladıklarını duyurdu. Hatta Elon Musk, hayalinin "Mars'ta bir uzay yerleşkesinde ölmek" olduğunu belirtti. Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri 2117 yılında Mars'ta kolonileşmeyi başlatma hedefini duyurdu.

Mars'ın nefes alınamayan ve ince bir atmosferi var, yüzey sıcaklıkları -70 ile 0 °C arasında değişmektedir. Bunun dışında Mars'ta donmuş yeraltı suyu ve diğer kaynaklar bulunuyor. Bununla birlikte, Mars'ta 'kolonileşme' teriminin kullanılması politik olarak 'sömürgeleştirme' anlamına da geleceği için etik olarak hala tartışmalı bir kavram.