AKINCI TİHA'yı kimin düşürdüğü belli oldu: Afrika'da 4 ülke savaşın eşiğine geldi

31 Mart'ı 1 Nisan'a bağlayan gece, Afrika ülkesi Mali'ye ait taarruzî insansız hava aracı AKINCI, Cezayir sınırında keşif görevindeyken düşürüldü. Tuareglerin yaşadığı bölgede saldırıyı ilk olarak Azavad Tugayı'nın üstlendiği yönünde şayialar ortaya atıldı. 

Yıllardır Mali ordusuna saldırılarda bulunan ayrılıkçı milislerin AKINCI'yı omuzdan atılan hava savunma füzesi (MANPADS) ile hedef almış olabileceği iddia edildi. 

Malili yetkililer ise Cezayir sınırında Türk SİHA'sının düştüğünü doğrularken, kırıma neden olan faktöre ilişkin net bir açıklamayı ilk anlarda yapmaktan kaçındı. AKINCI'nın düşüş nedeni, Mali'nin kuzey komşusundan yapılan açıklamayla birlikte netlik kazandı. 

Cezayir Silahlı Kuvvetleri, güneydeki Mali sınırında Tin Zeytun kasabası semalarında insansız hava aracı tespit edildiğini, sözkonusu hava aracının Cezayir sınırlarından 2 kilometre içeri girdiğinin anlaşılması üzerine füzeyle düşürüldüğünü açıkladı. 

Saldırıda kullanılan hava savunma sisteminin Cezayir ordusu envanterindeki Rus silahlarından BUK-M2 olduğu belirtiliyor. 

CEZAYİR '2 KM İÇERİDE' DİYOR, MALİ TAM TERSİNİ SÖYLÜYOR

Ülke güneyindeki Tuareg milislerini destekleyen ve 2020 yılındaki darbeye kadar Mali yönetimleriyle Tuareg'e bağlı Azavad Tugayı arasında arabuluculuk yapan Cezayir, ayrılıkçı milisleri bir süredir etkili biçimde vurmakta olan AKINCI'yı düşürerek örgüte bir kez daha arka çıkmış oldu. 

Mevcut tablo, Sahel ülkeleriyle Cezayir arasında ipleri bir anda gerdi. Mali yönetimi, ulusal televizyon kanallarında bir bildiri yayınlayarak, Cezayir'i AKINCI konusunda yalan söylemekle suçladı. 

Türk SİHA'sına ait enkazın Cezayir sınırının 9,5 kilometre güneyinde, Mali topraklarında bulunduğu ve bu durumun kasten yapılmış bir saldırıyı ortaya koyduğu ifade edilen bildiride şöyle denildi: 

"Mali Silahlı Kuvvetleri'ne ait insansız hava aracının Cezayir rejimi tarafından önceden tasarlanmış düşmanca bir eylemle imha edildiği sonucuna kesin olarak varılmıştır. Cezayir rejiminin sorumsuz eylemini güçlü biçimde kınıyoruz."

Mali, Burkina Faso ve Nijer ortaklığında hazırlanan bildiride 3 ülkenin Cezayir'deki büyükelçilerini geri çağıracağı duyuruldu. 7 Nisan 2025 tarihi itibariyle Sahel ülkelerinden 3'ü, Cezayir'deki elçilerini geri çekti. 

TUAREG'LER BÖLGESEL BİR SAVAŞA NEDEN OLUR MU?

Ortaya çıkan kriz, Tuareg'lere yönelik operasyonlar konusunda görüş ayrılığı yaşayan Mali ile Cezayir arasındaki sürtüşmenin son halkası oldu. Cezayir yönetimi hem ayrılıkçı Tuareg'lere yönelik operasyonları eleştirirken hem de Mali'de Rus askerî personelinin bulunmasına karşı çıkıyor. 

Bayraktar TB2'lere sahip Mali ordusu, 2024 yılı sonları itibariyle Baykar şirketinden 2 adet AKINCI TİHA satın almış ve bunlarla Tuareg'e bağlı Azavad Tugayı'na yönelik hava operasyonlarını hızlandırmıştı . 

Son bir yıldır şiddetlenen çatışmalar hem Mali askerleri hem de Rus birliklerine zaman zaman zor anlar yaşattı. Temmuz 2024'te Azavad milisleri Mali-Cezayir sınırında etkili bir pusu kurarak 80'den fazla Rus paralı askerini ve Mali ordusundan 47 kişiyi öldürdü. 

Çatışmaların kendi topraklarına doğru genişleyebileceğinden endişelenen Cezayir yönetimi, meseleyi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne taşıyarak, Mali'de paralı asker faaliyetlerinin durdurulması çağrısında bulundu.

Tuareg'e bağlı silahlı yapılanmayı Moskova 'terörist' olarak nitelerken Cezayir bu tanıma karşı çıkıyor. 

AKINCI'nın düşürülmesi sonrası Cezayir'le diplomatik bağlarını sonlandıran Mali, Burkina Faso ve Nijer'in 'Tuareg' merkezli krizi nasıl çözeceği merak konusu.