Televizyonu kim buldu? İlk renkli yayın ne zaman yapıldı?
Keyifli vakit geçirmenin en kolay yolu olan televizyonların geçmişi 1925'lere kadar uzanıyor. İcadında 3 ismin öne çıktığı bu teknolojik cihaz aslında büyük bir emeğin eseri. Çoğu insan televizyonu bulan kişiyi, ilk yayını yapan kanalı ve Türkiye'deki yayıncılık tarihini fazlasıyla merak ediyor. İşte detaylar.
Artık herkesin evinde bir hatta iki televizyon var. Dizilerin, haber programlarının, müzik programları ve filmlerin yayınlandığı bu "sihirli kutu"nun icadı uzun bir süreci kapsıyor.
Televizyon kelimesi Eski Yunancada “uzak” anlamına gelen telos ve Latincede “görmek” anlamında kullanılan visio kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuş. Cihaz, bir vericiden yayılan elektromanyetik dalgaların görüntü ve ses olarak görünmesini ve duyulmasını sağlıyor.
Hareketli görüntülerin bir yerden bir yere taşınması için çok fazla deneme yapılsa da televizyonun bulunmasında 3 isim öne çıkıyor: John Logie Baird, Vladimir Zworkin ve Philo T. Farnsworth.
İLK MEKANİK TELEVİZYON 1925 YILINDA İCAT EDİLDİ
John Logie Baird İskoç bir mühendis. Onu tarih sahnelerinde öne çıkaran ise 1925 yılında çok sayıda çark ve parçadan oluşan ilk mekanik televizyonu icat etmiş olması. Baird tasarımında, 1894 yılında Alman mühendis Paul Nipkow tarafından geliştirilen ve görüntüleri elektrik sinyalleri olarak iletmek üzere tarayan delikli bir disk kullandı. Televizyona ulaşan sinyaller cihazda bulunan ampulün parlaklığını çok hızlı bir biçimde değiştiriyordu. Hareketli delikler ve değişen parlaklık bir araya geldiğinde küçük hareketli görüntüler ortaya çıkıyordu. Görüntüyü büyütmek için ise merceklerden yararlanılıyordu.
Sözkonusu tasarımın olumsuz olarak görülen tek yanı titrek ve bulanık bir görüntü sağlıyor olmasıydı. Bu olumsuzluk onun “Televisor” adını verdiği cihazdan yalnızca 1000 adet satabilmesine yol açtı.
MUCİT ZWORYKIN KATOT IŞINLI TÜPÜ GELİŞTİRDİ
Baird'ten sadece birkaç yıl sonra sahneye Rus asıllı ABD’li mucit Vladimir Zworykin çıktı. Zworykin, görüntüleri ekranda göstermeye yarayan katot ışınlı tüpü geliştirdi.
Philo T. Farnsworth ise kendi görüntü tarayıcısını üreterek Zwortkin ile birlikte televizyonun mekanik bir sistemden elektronik bir sistem hâline gelmesinde rol oynadı.
EKRAN FOSFORLA KAPLANDI, GÖRÜNTÜ RENKLENDİ
Tüm bu denemelerin ardından elde edilen siyah- beyaz görüntü zamanla yetersiz gelmeye başladı. Ekranın fosfor tabakasıyla kaplanmasıyla da birlikte görüntüler renkli hâle geldi.
Günümüzdeki televizyonlarda ise katot ışınlı tüp yerine yeni nesil elektronik sistemler kullanılıyor. Daha parlak ve daha net görüntüler sağlayan teelvizyonlar tüplü değil çok daha ince olacak şekilde üretiliyor.
Çoğu insanın evinde bulunan akıllı televizyonlard internete erişim imkanı da sunuyor. Bunlardan izlenen filmler 3 boyutlu bile olabiliyor.
İLK YAYINI BBC YAPTI
İcadı yıllar alan televizyonlardan ilk yayın ise BBC tarafından yapıldı. 1927-1938 arasında genel yönetmenliğini John Reith'in yaptığı kanalın yayınları II. Dünya Savaşı sırasında kesintiye uğradı ancak 1946'da yeniden başladı. Kanal, Avrupa'daki ilk düzenli renkli televizyon yayınlarını ise 1967'de başlattı.
Ülkemizde ise ilk televizyon yayının yapıldığı yıl 1952. İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından uygulamalı eğitim amacıyla yapılan yayınlar zaman içinde üniversite dışına da verilmeye başlandı. Yine İTÜ TV tarafından 12 Kasım 1961 yılında ise ilk canlı yayın yapıldı. İnsanlara Türkiye-Sovyetler Birliği futbol maçını canlı izleme imkanı sunuldu. İTÜ TV, TRT Yasası’nın yürürlüğe girmesinden sonra yayın hayatına son verdi. Bir yıl sonra da vericilerini TRT'ye devretti.
